Beoordelingskader strafrechtelijke specialisaties tolken

Inhoudelijke voorwaarden Gerechtstolken in strafzaken

1. directe vermelding

Vermelding van de specialisatie ‘Gerechtstolk in strafzaken’ is mogelijk bij een inschrijving als tolk op C1-niveau op grond van een SIGV–diploma van de taalgebonden opleiding ‘gerechtstolk in strafzaken’ + werkervaring met een omvang van 50 tolkuren als gerechtstolk in strafzaken (let op: Alleen werkervaring opgedaan in strafrechtelijke procedures bij rechtbanken wordt meegenomen).

2. vermelding op basis van de voorwaarden

Indien de tolk niet in het bezit is van bovenstaand diploma, kan de specialisatie vermeld worden bij de betreffende inschrijving op C1-niveau als de tolk aantoonbaar aan de volgende voorwaarden voldoet:

Voorwaarden

a. Kennis en inzicht op hbo-niveau met betrekking tot de strafrechtspleging en de terminologie van het materieel strafrecht en het strafprocesrecht van het land of gebied waar de brontaal de standaardtaal is;
b. Kennis en inzicht op hbo-niveau met betrekking tot de strafrechtspleging en de terminologie van het materieel strafrecht en het strafprocesrecht van het land of gebied waar de doeltaal de standaardtaal is;
c. Tolkvaardigheden in strafzaken bestaande uit simultaan tolken/chuchotage en vaardigheden op het terrein van het tolken op afstand en strafrechtelijke ethiek;
d. minimaal 50 uur werkervaring als gerechtstolk in strafzaken in de betreffende talencombinatie waarvan maximaal 10 uren vergelijkbare relevante ervaring bestaande uit intercollegiale toetsing/intervisie of verrichte stage bij een tolk met de vermelding ‘gerechtstolk in strafzaken’ bij zijn inschrijving.

Een volledig afgeronde, taalgebonden opleiding Gerechtstolken in Strafzaken, behaald aan de SIGV, is voldoende om aan te tonen dat de tolk aan de voorwaarden a, b en c voldoet.

Ad 2.
Ad a.

Hieronder wordt weergegeven welke stukken voldoende zijn en welke stukken niet voldoende zijn om aan te tonen dat de tolk voldoet aan voorwaarde a.

Voldoende
- Behaalde modules strafprocesrecht en materieel strafrecht van Nederland aan de SIGV, indien het Nederlands de brontaal is;
- Behaalde Bachelor rechten in Nederland (hbo en universitaire opleiding) waarbij het vak materieel strafrecht en strafprocesrecht een verplicht onderdeel is van het curriculum, indien het Nederlands de brontaal is;
- Taalgebonden en behaalde module vreemdtalig strafrecht van de opleiding gerechtstolk in strafzaken van de SIGV met een omvang van ongeveer 1,5 ECTS, indien de betreffende vreemde taal de brontaal is;
- Behaalde Kennistoets gerechtstolk in strafzaken t.a.v. het Nederlandse strafrechtsysteem die door bureau Wbtv erkend is en derhalve voldoet aan het kader toetsing strafrechtelijke specialisatie voor tolken, indien het Nederlands de brontaal is.
Op de website staat een actueel overzicht van toetsen die door Bureau Wbtv erkend zijn en dus voldoen aan het kader toetsing strafrechtelijke specialisatie voor tolken.

Niet voldoende:
- Behaalde Kennistoets kernteamtraject indien het Nederlands de brontaal is: kennis van het Nederlandse recht kwam daar aan bod, maar materieel strafrecht was daar slechts een klein onderdeel van en het onderdeel formeel strafrecht was te verwaarlozen:
- Cursussen/lezingen/opleidingen e.d. die niet zijn afgesloten met een schriftelijk examen, die niet op hbo-niveau worden aangeboden of die een beperkte omvang kennen, volstaan niet. Gedacht moet worden aan een omvang van ongeveer 3 ECTS per onderdeel/module. Een veelvuldigheid van dergelijke cursussen voldoet ook niet.

Ad b.

Hieronder wordt weergegeven welke stukken voldoende zijn en welke stukken niet voldoende zijn om aan te tonen dat de tolk voldoet aan voorwaarde b.
Voldoende:
- Taalgebonden \en& behaalde module vreemdtalig strafrecht van de opleiding gerechtstolk in strafzaken van de SIGV met een omvang van ongeveer 1,5 ECTS. Kennis van het materieel strafrecht en het strafprocesrecht van een ander land kan worden aangetoond met:
Een recent SIGV-diploma: de afgeronde modulen Vreemdtalige Rechtsterminologie en Vreemdtalig Strafrecht;
Een ouder SIGV-diploma: de afgeronde modulen
Rechtsterminologie en vreemdtalig rechtssysteem.

Let op:
- Voor Nederlandse Gebarentaal bestaat alleen de module vreemdtalige rechtsterminologie. Vreemdtalig strafrecht wordt hierbij niet aangeboden. Alleen de module vreemdtalige rechtsterminologie in NGT is dan ook voldoende om deze voorwaarde aan te tonen;
- Het Arabisch (Standaard) hoort niet bij één land. Het Arabisch (Standaard) is de officiële taal die gebruikt wordt in o.a. het nieuws, door de overheid en in het onderwijs en hoort niet bij een specifiek land. Daarom is het mogelijk om de kennis van het materieel en het strafprocesrecht aan te tonen middels een diploma van een afgeronde opleiding op minimaal bachelor niveau in bijvoorbeeld Marokko. Met het diploma moet een IDW-waardering ingediend worden.

Niet voldoende:
- Behaalde Kennistoets kernteamtraject: kennis van recht van het niet-Nederlandse land was daar een klein onderdeel van, en het onderdeel kennis van materieel strafrecht en strafprocesrecht was daarbij te verwaarlozen;
- Cursussen/lezingen/opleidingen e.d. die niet zijn afgerond door middel van een schriftelijk examen. Een veelvuldigheid van dergelijke cursussen voldoet ook niet.

Ad c.

Hieronder wordt weergegeven welke stukken voldoende zijn en welke stukken niet voldoende zijn om aan te tonen dat de tolk voldoet aan voorwaarde c.

Voldoende:
- De behaalde module tolkvaardigheden in strafzaken bij de SIGV. Toetsing moet hebben plaatsgevonden en deze moet succesvol afgerond zijn. Deze mag in een andere talencombinatie worden behaald, zolang het maar gaat om de betreffende specialisatie. Bijvoorbeeld: Een behaalde toets tolkvaardigheid in strafzaken Nederlands <-> Frans van de opleiding gerechtstolken in strafzaken van SIGV is voldoende om de tolkvaardigheid in strafzaken aan te tonen wanneer de specialisatie vermelding gevraagd wordt voor de talencombinatie Nederlands <-> Engels;
- Certificaat of competentiebewijs van de behaalde toets tolkvaardigheid gerechtstolk in strafzaken die door Bureau Wbtv erkend is en derhalve voldoet aan het kader toetsing strafrechtelijke specialisatie voor tolken.

Niet voldoende:
- Het praktijkgedeelte van de kernteamtoets: deze werden ook in andere rechtsgebieden aangeboden, waardoor er geen waarborg is dat er een tolktoets is afgenomen m.b.t. een strafrechtelijke procedure;
- De module algemene tolktechnieken bij ITV: deze module ziet niet op tolken in strafzaken;
- Competentiebewijs van een met succes bij KTV toetsing afgelegde integrale taalgebonden tolktoets;
- Docentschap van de module tolkvaardigheden in strafzaken bij de SIGV is niet voldoende.

Ad d.

De werkervaring betreft werkervaring in een strafrechtelijke setting/procedure waarbinnen de gerechtstolk in strafzaken opereert, dat wil zeggen:
Een strafzitting, het onderzoek door de rechter-commissaris, raadkamerbehandelingen en het contact tussen de verdachte en zijn raadsman ter voorbereiding op een dergelijke procedure of tijdens korte onderbrekingen daarvan.

De tolk mag een zelfgemaakt overzicht toezenden waaruit blijkt dat de tolk minimaal 50 uren heeft gewerkt als gerechtstolk in strafzaken in de betreffende talencombinatie of vergelijkbare werkervaring bestaande uit tolkuren als gerechtstolk in strafzaken in een andere talencombinatie. Voor vergelijkbare werkervaring geldt dat maximaal 10 uren daarvan mogen bestaan uit intervisie met een ervaren gerechtstolk.

Het gaat om 50 uren in strafzaken in de betreffende talencombinatie waarvoor vermelding van deze specialisatie wordt aangevraagd. Die uren moeten zijn getolkt in de betreffende talencombinatie in het kader van strafrechtelijke procedures als gerechtstolk. Van de onder sub d genoemde 50 uur mag maximaal 10 uur (d.w.z. 5 sessies van elk 2 uur) aan intervisie worden besteed. In de intervisiegroep moet minimaal één van de leden zijn ingeschreven als ‘gerechtstolk in strafzaken’ in het Rbtv. Daarnaast mag van die 50 uur maximaal 10 uur worden besteed aan het “meelopen” met een ervaren specialist (= gerechtstolk in strafzaken).
Van zowel het meelopen als van de intervisie wordt een verslag gemaakt volgens een door het register verstrekt format, waarin de aspirant specialist laat zien te kunnen reflecteren op het eigen handelen en daarvan te leren. Dit verslag wordt bij het verzoek tot specialisatie aan de Raad overgelegd.

Hieronder wordt weergegeven welke stukken voldoende zijn en welke stukken niet voldoende zijn om aan te tonen dat de tolk voldoet aan voorwaarde d.

Voldoende:
- Een zelfgemaakt overzicht van uren die getolkt zijn in het kader van strafrechtelijke procedures, tijdens een zitting bij de strafrechter, bij een overleg tussen een advocaat en diens cliënt rond die strafzaak of deelname aan een rogatoire commissie;
- Tolken bij rechter-commissaris is voldoende;
- Tolken bij internationale rechtshulpkamer is voldoende;
- Supersnelrecht;

Niet voldoende:
- Tolken bij een gehoor van de IND of tijdens een zitting bij de vreemdelingenrechter (bestuursrechter) vallen daar niet onder;
- Tolken bij de rechtbank: dit is niet voldoende, aangegeven moet worden wat voor zaak het is geweest;
- Tolken bij het hof (gerechtshof) is niet voldoende. Er moet aangegeven worden wat voor zaak het is geweest;
- Tolken bij de meervoudige kamer is niet voldoende, ook hier moet aangegeven worden wat voor zaak het is geweest;
- Tolken bij justitie is niet voldoende, omdat dit niet per se om strafzaken hoeft te gaan;
- Tolken bij de vreemdelingenpolitie is niet voldoende;
- Tolken bij een verhoor bij de politie is niet voldoende. (dit betreft namelijk een andere specialisatie);
- Taptolken bij politie is niet voldoende (dit betreft namelijk een andere specialisatie).

Let op:
BINK-overzichten zijn niet voldoende om werkervaring bedoeld in voorwaarde d. mee aan te tonen. BINK wordt ook gebruikt voor civiele en vreemdelingenzaken door de rechtbank Amsterdam en Rotterdam.

Inhoudelijke voorwaarden Verhoortolk

1. directe vermelding

Vermelding van de specialisatie ‘Verhoortolk’ is mogelijk bij een inschrijving als tolk op C1-niveau op grond van een SIGV–diploma van de taalgebonden opleiding ‘gerechtstolk in strafzaken’ + werkervaring met een omvang van 50 tolkuren als verhoortolk + integriteit aangetoond door middel van een continue screening door de politie.

2. vermelding op basis van de voorwaarden

Indien de tolk niet in het bezit is van bovenstaand diploma, kan de specialisatie vermeld worden bij de betreffende inschrijving op C1-niveau als de tolk aantoonbaar aan de volgende voorwaarden voldoet:

Voorwaarden

a. Basiskennis en -inzicht met betrekking tot de strafrechtspleging en de terminologie van het materieel strafrecht en het strafprocesrecht van het land of gebied waar de brontaal de standaardtaal is;
b. Basiskennis en -inzicht met betrekking tot de strafrechtspleging en de terminologie van het materieel strafrecht en het strafprocesrecht van het land of gebied waar de doeltaal de standaardtaal is;
c. Integriteit door middel van continue screening door de politie;
d. Tolkvaardigheden als verhoortolk, waaronder tolken via digitale middelen en strafrechtelijke ethiek;
e. Minimaal 50 uren werkervaring als verhoortolk in de betreffende talencombinatie waarvan maximaal 10 uren vergelijkbare relevante ervaring bestaande uit intercollegiale toetsing/intervisie of verrichte stage bij een tolk met de vermelding verhoortolk bij zijn inschrijving.

Een volledig afgeronde, taalgebonden opleiding Gerechtstolken in Strafzaken, behaald aan de SIGV, is voldoende voor het aantonen van de voorwaarden a, b en c.

Ad 2.
Ad a.

Hieronder wordt weergegeven welke stukken voldoende zijn en welke stukken niet voldoende zijn om aan te tonen dat de tolk voldoet aan voorwaarde a.

Voldoende:
- Behaalde modules strafprocesrecht en materieel strafrecht van Nederland aan de SIGV, indien het Nederlands de brontaal is. Met een recent SIGV-diploma: de afgeronde modulen: Strafprocesrecht en Materieel Strafrecht.
Met oud SIGV-diploma: de afgeronde module rechtskennis.
- Bachelor rechten in Nederland (hbo en universitaire opleiding) waarbij het vak materieel strafrecht en strafprocesrecht een verplicht onderdeel is van het curriculum, indien het Nederlands de brontaal is;
- Behaald vak strafrecht/strafprocesrecht tijdens propedeuse rechtsgeleerdheid of propedeuse hbo–recht in Nederland;
- Vak Nederlands strafrecht en strafprocesrecht behaald tijden mbo-4 opleiding rechten, indien het Nederlands de brontaal is;
- Kennistoets verhoortolk Nederland die door Bureau Wbtv erkend is en derhalve voldoet aan het kader toetsing strafrechtelijke specialisatie voor tolken, indien het Nederlands de brontaal is;
- Kennistoets verhoortolk van het land waar de vreemde taal de standaardtaal is, die door Bureau Wbtv erkend is en derhalve voldoet aan het kader toetsing strafrechtelijke specialisatie voor tolken, indien een andere taal dan het Nederlands de brontaal is;
- Behaalde modules vreemdtalig strafprocesrecht en materieel strafrecht aan de SIGV, indien de vreemde taal, anders dan het Nederlands, de brontaal is. Met een recent SIGV-diploma: de afgeronde modulen Vreemdtalige Rechtsterminologie en Vreemdtalig Strafrecht.
Met oud SIGV-diploma: de afgeronde modulen:
Rechtsterminologie en vreemdtalig rechtssysteem.

Niet voldoende:
- Kennistoets kernteamtraject: kennis van het Nederlandse recht kwam daar aan bod, maar Nederlands materieel strafrecht was daar slechts een klein onderdeel van en het formele strafrecht was te verwaarlozen;
- Cursussen/lezingen/opleidingen e.d. die niet zijn afgesloten met een schriftelijk examen, die niet op hbo-niveau worden aangeboden of die een beperkte omvang kennen, volstaan niet. Gedacht moet worden aan een omvang van ongeveer 3 ECTS per onderdeel/module. Een veelvuldigheid van dergelijke cursussen voldoet ook niet.

Ad b.

Hieronder wordt weergegeven welke stukken voldoende zijn en welke stukken niet voldoende zijn om aan te tonen dat de tolk voldoet aan voorwaarde b.

Voldoende:
- Behaalde module Taalgebonden & behaalde module vreemdtalig strafrecht van de opleiding gerechtstolk in strafzaken van de SIGV met een omvang van ongeveer 1,5 ECTS.
Met een recent SIGV-diploma: de afgeronde modulen Vreemdtalige Rechtsterminologie en Vreemdtalig Strafrecht.
Met oud SIGV-diploma: de afgeronde modulen:
Rechtsterminologie en vreemdtalig rechtssysteem.

- Let op: voor Nederlandse Gebarentaal bestaat alleen de module vreemdtalige rechtsterminologie. Vreemdtalig strafrecht wordt niet hierbij aangeboden. Alleen de module vreemdtalige rechtsterminologie in NGT is dan ook voldoende om deze voorwaarde aan te tonen;
- Het Arabisch (Standaard) hoort niet bij één land. Het Arabisch (Standaard) is de officiële taal die gebruikt wordt in o.a. het nieuws, door de overheid en in het onderwijs en hoort niet bij een specifiek land. Daarom is het mogelijk om de kennis van het materieel strafrecht en het strafprocesrecht aan te tonen middels een diploma van een afgeronde opleiding in bijvoorbeeld Marokko, door Nuffic gewaardeerd op minimaal mbo-4 niveau naar Nederlandse termen;
- Behaalde module Kennis van het materieel strafrecht en het strafprocesrecht van een ander land:
Met een recent SIGV-diploma: de afgeronde modulen Vreemdtalige Rechtsterminologie en Vreemdtalig Strafrecht.
Met oud SIGV-diploma: de afgeronde modulen:
Rechtsterminologie en vreemdtalig rechtssysteem
- Behaald vak strafrecht/strafprocesrecht tijdens propedeuse rechtsgeleerdheid of propedeuse van het land, waar de doeltaal de standaardtaal is;
- Vak strafrecht en strafprocesrecht behaald tijdens een naar Nederlandse termen mbo-4 opleiding rechten in het land waar de doeltaal de standaardtaal is;
- Certificaat/ competentie bewijs waaruit volgt dat de kennistoets verhoortolk van het land waar de doeltaal de standaardtaal was, met succes is afgelegd. Deze toets dient door Bureau Wbtv erkend te zijn.

Niet voldoende:
- Behaalde Kennistoets kernteamtraject: kennis van recht van het niet-Nederlandse land was daar een klein onderdeel van, en de kennis van materieel strafrecht en strafprocesrecht is daarbij te verwaarlozen.
- Cursussen/lezingen/opleidingen e.d. die niet zijn afgerond door middel van een schriftelijk examen. Een veelvuldigheid van dergelijke cursussen voldoet ook niet.

Ad c.

De integriteit kan worden aangetoond door middel van continu screening door de politie.

Ad d.

Hieronder wordt weergegeven welke stukken voldoende zijn en welke stukken niet voldoende zijn om aan te tonen dat de tolk voldoet aan voorwaarde d.

Voldoende:
- De behaalde module tolkvaardigheden in strafzaken bij de SIGV. Toetsing moet hebben plaatsgevonden en deze moet succesvol afgerond zijn. Deze mag in een andere talencombinatie worden behaald, zolang het maar gaat om de betreffende specialisatie. Bijvoorbeeld: Een behaalde toets tolkvaardigheid in strafzaken Nederlands <-> Frans van de opleiding gerechtstolken in strafzaken van SIGV is voldoende om de tolkvaardigheid in strafzaken aan te tonen wanneer de specialisatie vermelding gevraagd wordt voor de talencombinatie Nederlands <-> Engels;
- Certificaat of competentiebewijs van de behaalde toets tolkvaardigheid gerechtstolk in strafzaken die door Bureau Wbtv erkend is en derhalve voldoet aan het kader toetsing strafrechtelijke specialisatie voor tolken.

Niet voldoende:
- Het praktijkgedeelte van de kernteamtoets: deze werden ook in andere rechtsgebieden aangeboden, waardoor er geen waarborg is dat er een tolktoets is afgenomen m.b.t. een strafrechtelijke procedure;
- De module algemene tolktechnieken bij ITV: deze module ziet niet op tolken in strafzaken;
- Competentiebewijs van een met succes bij KTV toetsing afgelegde integrale taalgebonden tolktoets;
Docentschap van de module tolkvaardigheden in strafzaken bij de SIGV is niet voldoende.

Ad e.

Het gaat hier om werkervaring als tolk in de fase van de opsporing van strafbare feiten, in het bijzonder tijdens politieverhoren.

Het gaat om 50 uren als verhoortolk in strafzaken in de betreffende talencombinatie waarvoor vermelding van deze specialisatie wordt aangevraagd. Die uren moeten zijn getolkt in de betreffende talencombinatie als verhoortolk in strafzaken. Van de onder sub e genoemde 50 uur mag maximaal 10 uur (d.w.z. 5 sessies van elk 2 uur) aan intervisie worden besteed. In de intervisiegroep moet minimaal één van de leden zijn ingeschreven als ‘Verhoortolk’. Daarnaast mag van die 50 uur maximaal 10 uur worden besteed aan het “meelopen” met een ervaren specialist (=’Verhoortolk’). Van zowel het meelopen als van de intervisie wordt een verslag gemaakt volgens een door het register verstrekt format, waarin de aspirant specialist laat zien te kunnen reflecteren op het eigen handelen en daarvan te leren. Dit verslag wordt bij het verzoek tot specialisatie aan Bureau Wbtv overgelegd.

Het onderscheid tussen de Gerechtstolk in strafzaken en de Verhoortolk:
De specialisatie ‘Verhoortolk’ onderscheidt zich van de specialisatie ‘Gerechtstolk in strafzaken’. De nadruk bij de specialisatie ‘Verhoortolk’ ligt op de tolkvaardigheden die van belang zijn bij lastige politieverhoren ter zake van ernstige misdrijven. De eisen die worden gesteld aan het (juridische) kennisniveau van de ‘Verhoortolk’ op het terrein van het straf(proces)recht zijn lager dan die van de ‘Gerechtstolk in strafzaken’ nu tijdens een politieverhoor de nadruk op de waarheidsvinding ligt en niet op de juridische inkleding en gevolgen daarvan. Het is voldoende als de ‘Verhoortolk’ beschikt over basiskennis op het terrein van het straf(proces)recht en juridische terminologie, waarbij het accent ligt op kennis over het verloop van een opsporingsonderzoek. “Simultaan tolken” is een vaardigheid die voor de Gerechtstolk in strafzaken van wezenlijk belang is, maar die (door de Verhoortolk) tijdens politieverhoren niet zal worden toegepast.
Hieronder wordt weergegeven welke stukken voldoende zijn en welke stukken niet voldoende zijn om aan te tonen dat de tolk voldoet aan voorwaarde e.

Voldoende:
- Een zelfgemaakt overzicht van uren die getolkt zijn in het kader van strafrechtelijke procedures, opsporing van strafbare feiten, in het bijzonder tijdens politieverhoren.

Niet voldoende:
- Tolken bij een gehoor van de IND of tijdens een zitting bij de vreemdelingenrechter (bestuursrechter) vallen daar niet onder;
- Tolken bij de vreemdelingenpolitie is niet voldoende, dit betreft geen strafrechtelijke zaken;
- Tolken bij rechter-commissaris is niet voldoende, dit betreft een andere specialisatie;
- Tolken bij internationale rechtshulpkamer is niet voldoende, dit betreft een andere specialisatie;
- Taptolken bij politie is niet voldoende, dit betreft een andere specialisatie.

Let op:
BINK-overzichten zijn NIET voldoende om werkervaring bedoeld in voorwaarde d. mee aan te tonen. De Nationale Politie maakt geen gebruik van BINK overzichten. Daarnaast betreft het een andere specialisatie.